05-04: Langkah Pembentukan Malaysia

5.4

Langkah Pembentukan Malaysia

Siri Lawatan

Julai 1961- Tunku Abdul Rahman lawat Sarawak dan Brunei untuk meninjau dan bertemu dengan pemimpin tempatan bagi menerangkan rancangan pembentukan Malaysia

\(\downarrow\)

Ogos 1962 - Datu Bandar Abang Haji Mustapha, Temenggung Jugah, Donald Stephens and Datu Mustapha lawat untuk meninjau kemajuan di Persekutuan Tanah Melayu

\(\downarrow\)

\(\downarrow\)

Lawatan rombongan Dr. Burhanuddin al-Helmi dan Ghafar Baba ke Sarawak dan Sabah
menunjukkan terdapat kesepakatan dalam kalangan ahli politik di Tanah Melayu untuk menjelaskan gambaran sebenar tentang rancangan Malaysia kepada penduduk Sarawak dan Sabah

Jawatankuasa Setia Kawan Malaysia (JSKM)

Tujuan Penubuhan :

Referendum Singapura

Ogos 1962 - Sptember 1962 = Rundingan antara kerajaan Persekutuan dan Singapura yang hasilkan persetujuan penyertaan Singapura
September 1962 - referendum diadakan bagi menyatakan bentuk pilihan Singapura menyertai Malaysia
Keputusan - rakyat Singapura setuju untuk bergabung dengan syarat yang ditetapkan oleh kerajaan Singapura dan Persekutuan Tanah Melayu

Suruhanjaya Cobbold

dibentuk pada Januari 1962
Pengerusi - Lord Cobbold
Ahli-Ahli : Sir Anthony Abell, Sir David Watherston, Muhammad Ghazali Shafie dan Wong Pow Nee
melawat 20 pusat lawatan Sarawak dan 15 pusat lawatan Sabah
Jun 1962 - Suruhanjaya Cobbold menyerahkan laporan

Antara laporan tersebut termasuklah :

Menyatakan dua pertiga penduduk menyokong pembentukan Malaysia
Mengesyorkan agar Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957 dijadikan asas Perlembagaan Persekutuan yang baharu
Mencadangkan kuasa autonomi dan jaminan khas diberi kepada Sarawak dan Sabah yang tidak boleh dipinda atau dibatalkan oleh Kerajaan Persekutuan tanpa mendapat persetujuan daripada Kerajaan Negeri berkenaan

Pembentukan Jawatankuasa Antara Kerajaan (JAK)

Ogos 1962 - Penubuhan Inter-Governmental Committee/ Jawatankuasa Antara Kerajaan (JAK)
diwakili kerajaan British, Persekutuan Tanah Melayu, Sarawak dan Sabah
Bertujuan menyediakan rangka perlembagaan dan membentuk keperluan melindungi kepentingan Sarawak dan Sabah

Pengerusi - Lord Lansdowne, Menteri Tanah Jajahan
Timbalan pengerusi - Tun Abdul Razak
Wakil Sarawak - Ketua Setiausaha, Peguam Negeri, Setiausaha Kewangan, Datu Bandar Abang Haji Mustapha, Temenggong Jugah, Pengarah Montegrai, Ling Beng Siew dan Chia Chin Sin
Wakil Sabah - Ketua Setiausaha, Peguam Negeri, Setiausaha kewangan, Datu Mustapha, Donald Stephens dan Koo Siak Chiew

JAK mempunyai lima jawatankuasa kecil:

mengadakan mesyuarat pertama di Jesselton (kota Kinabalu), Sabah pada 31 Ogog 1962
mesyuarat terakhir di Kuala Lumpur pada 18-20 September 1962