Merumus kefahaman mengenai isu-isu dalam perkahwinan dan menanganinya secara beradab dan istiqamah

13: Isu-isu Dalam Perkahwinan

13	Isu-isu Dalam Perkahwinan

Talak

Maksud

Pembubaran perkahwinan oleh suami dengan lafaz talak yang jelas atau qias.

Hukum

Harus.

Contoh Lafaz

Jelas: "Aku ceraikan engkau".
Qias: "Aku lepaskan engkau mulai hari ini".

Jenis-jenis Talak

Talak Raj'ie: Talak yang boleh dirujuk dalam tempoh iddah tanpa akad nikah dan mahar yang baharu.
Talak Bain: Talak yang tidak boleh dirujuk kecuali dengan akad nikah dan mahar yang baharu.

Fasakh

Maksud

Pembubaran perkahwinan melalui kuasa hakim dengan sebab-sebab tertentu.

Hukum

Harus isteri memohon fasakh.

Contoh Sebab Fasakh

Isteri memohon fasakh kerana suami sering memukul hingga menyebabkan kecederaan fizikal.

Khulu' (Tebus Talak)

Maksud

Pembubaran perkahwinan atas kehendak isteri dengan persetujuan membayar ganti rugi kepada suami.

Hukum

Harus.

Contoh

Mahkamah meluluskan permohonan khulu' atas permintaan isteri dengan memulangkan bayaran mahar kepada suami.

Li'an

Maksud

Lafaz sumpah suami apabila menuduh isterinya berzina tanpa ada empat orang saksi atau menafikan nasab.

Hukum

Wajib untuk mengelakkan suami daripada hukuman qazaf.

Cara Suami Melaksanakan Li'an

Suami melafazkan di hadapan hakim:
- "Aku bersaksi bahawa tuduhan ke atas isteriku adalah benar. Tuduhan zina yang aku lemparkan kepada isteriku yang bernama .... dan anak ini (jika isteri mempunyai anak zina,ataupun sedang mengandung) ialah anak zina dan bukan daripada zuriatku."
- Lafaz ini diulang sebanyak 4 kali. Sekiranya isteri ada bersama-sama maka suami hendaklah menunjuk dengan tangannya ke arah isteri.
- Pada kali yang kelima, hakim akan memberikan peringatan kepadanya tentang bahaya berdusta. Suami hendaklah berkata: "Sesungguhnya laknat Allah akan menimpaku sekiranya aku terdiri daripada orang-orang yang berdusta".

Cara Isteri Melakukan Li'an

Isteri melafazkan di hadapan hakim :
- "Aku bersaksi dengan nama Allah SWT bahawa ...(nama suami)... orang yang berdusta tentang tuduhan zinanya terhadapku".
- Lafaz ini diulang sebanyak 4 kali.
- Pada kali kelima, isteri hendaklah berkata: "Kemurkaan Allah akan menimpaku, jika tuduhan suamiku benar".

Kesan

Suami isteri tidak boleh rujuk selama-lamanya.
Anak tidak boleh dinasabkan kepada suami dan tidak berhak mendapat nafkah dan mewarisi pusaka daripada ayahnya.

Poligami

Maksud

Amalan beristeri lebih daripada seorang dalam satu masa.

Hukum

Harus.

Kelayakan Poligami

Tidak lebih 4 orang isteri.
Boleh berlaku adil terhadap isteri-isterinya dari aspek lahiriah seperti pakaian dan tempat tinggal.
Mampu memberi nafkah zahir dan batin.

Hadhanah

Maksud

Penjagaan kanak-kanak yang masih kecil dan belum berupaya untuk menguruskan dirinya sendiri.

Hukum

Wajib.

Anak Angkat

Maksud

Anak orang lain yang dipelihara seperti anggota keluarga sendiri tetapi tidak mempunyai hak seperti anak kandung yang ditetapkan oleh syara'.

Hukum

Harus.

Anak Angkat Dikecualikan daripada Mendapat Hak

Pewarisan harta pusaka (Faraid).
Wali dalam perkahwinan.
Nasab.

'Iddah

Maksud

Tempoh masa yang perlu dilalui oleh seorang isteri selepas pembubaran perkahwinan atau selepas kematian suami.

Hukum

Wajib.

Larangan Semasa Iddah

Menerima pinang lelaki lain secara pinang atau qias.
Keluar daripada rumah yang disediakan suami kecuali untuk keperluan yang dibenarkan syarak.
Berhias diri kecuali wanita yang dalam 'iddah raj'ie.

Tempoh 'Iddah

Situasi	Bercerai Hidup	Bercerai Mati
Belum putus haid	3 kali suci	4 bulan 10 hari
Telah putus haid	3 bulan hijrah
Belum pernah disetubuhi	Tiada 'iddah
Sedang Hamil	Sehingga melahirkan anak

Ruju'

Maksud

Hak suami untuk menyambung kembali ikatan perkahwinan dengan isteri yang diceraikan dalam tempoh 'iddah.

Hukum

Harus.

Contoh

Suami berkata kepada isterinya : "Aku rujuk engkau untuk kembali ke pangkuanku".

Syarat Rujuk

Dengan kerelaan sendiri.
Bukan perceraian kerana fasakh atau khuluk.
Bukan diceraikan dengan talak tiga.
Isteri yang diceraikan masih dalam tempoh iddah.
Ada lafaz yang menunjukkan rujuk.

Nusyuz

Maksud

Keengganan isteri mentaati perintah atau permintaan suami yang sah.

Hukum

Haram.

Contoh

Isteri enggan mematuhi perintah suaminya supaya menunaikan solat dan berpuasa.

Sebab Nusyuz

Kurang didikan agama.
Sikap mementingkan diri sendiri.
Kurang perhatian dan layanan daripada suami.
Terpengaruh dengan hasutan orang di sekeliling.

Langkah Mendidik Isteri Nusyuz

Memberi nasihat dengan berhikmah dan tegas.
Memisahkan tempat tidur dalam tempoh tertentu.
Memukul isteri dengan tujuan mendidik dan menginsafkan.

Implikasi Perkahwinan yang Tidak Mengikut Syariat dan Undang-undang Islam

Pasangan boleh didenda jika disabitkan dengan kesalahan berkahwin tanpa mengikut saluran yang betul bagi negeri masing-masing.
Pasangan terpaksa dipisahkan jika didapati perkahwinan tidak sah mengikut hukum syara'.
Isteri tidak mempunyai dokumen yang sah untuk membuat sebarang tuntutan seperti hadhanah dan harta pusaka jika berlaku kematian suami.
Kesukaran mendaftarkan kelahiran anak untuk mendapatkan sijil kelahiran.

Cara Membina Keluarga Bahagia

Mendalami ilmu agama dan ilmu menguruskan rumah tangga agar dapat melaksanakan tugas dengan baik.
Merancang ekonomi agar dapat dapat menyediakan keperluan keluarga.
Melatih diri dengan akhlak mulia supaya menjadi contoh teladan kepada pasangan dan anak-anak.

13: Isu-isu Dalam Perkahwinan

13	Isu-isu Dalam Perkahwinan

Talak

Maksud

Pembubaran perkahwinan oleh suami dengan lafaz talak yang jelas atau qias.

Hukum

Harus.

Contoh Lafaz

Jelas: "Aku ceraikan engkau".
Qias: "Aku lepaskan engkau mulai hari ini".

Jenis-jenis Talak

Talak Raj'ie: Talak yang boleh dirujuk dalam tempoh iddah tanpa akad nikah dan mahar yang baharu.
Talak Bain: Talak yang tidak boleh dirujuk kecuali dengan akad nikah dan mahar yang baharu.

Fasakh

Maksud

Pembubaran perkahwinan melalui kuasa hakim dengan sebab-sebab tertentu.

Hukum

Harus isteri memohon fasakh.

Contoh Sebab Fasakh

Isteri memohon fasakh kerana suami sering memukul hingga menyebabkan kecederaan fizikal.

Khulu' (Tebus Talak)

Maksud

Pembubaran perkahwinan atas kehendak isteri dengan persetujuan membayar ganti rugi kepada suami.

Hukum

Harus.

Contoh

Mahkamah meluluskan permohonan khulu' atas permintaan isteri dengan memulangkan bayaran mahar kepada suami.

Li'an

Maksud

Lafaz sumpah suami apabila menuduh isterinya berzina tanpa ada empat orang saksi atau menafikan nasab.

Hukum

Wajib untuk mengelakkan suami daripada hukuman qazaf.

Cara Suami Melaksanakan Li'an

Suami melafazkan di hadapan hakim:
- "Aku bersaksi bahawa tuduhan ke atas isteriku adalah benar. Tuduhan zina yang aku lemparkan kepada isteriku yang bernama .... dan anak ini (jika isteri mempunyai anak zina,ataupun sedang mengandung) ialah anak zina dan bukan daripada zuriatku."
- Lafaz ini diulang sebanyak 4 kali. Sekiranya isteri ada bersama-sama maka suami hendaklah menunjuk dengan tangannya ke arah isteri.
- Pada kali yang kelima, hakim akan memberikan peringatan kepadanya tentang bahaya berdusta. Suami hendaklah berkata: "Sesungguhnya laknat Allah akan menimpaku sekiranya aku terdiri daripada orang-orang yang berdusta".

Cara Isteri Melakukan Li'an

Isteri melafazkan di hadapan hakim :
- "Aku bersaksi dengan nama Allah SWT bahawa ...(nama suami)... orang yang berdusta tentang tuduhan zinanya terhadapku".
- Lafaz ini diulang sebanyak 4 kali.
- Pada kali kelima, isteri hendaklah berkata: "Kemurkaan Allah akan menimpaku, jika tuduhan suamiku benar".

Kesan

Suami isteri tidak boleh rujuk selama-lamanya.
Anak tidak boleh dinasabkan kepada suami dan tidak berhak mendapat nafkah dan mewarisi pusaka daripada ayahnya.

Poligami

Maksud

Amalan beristeri lebih daripada seorang dalam satu masa.

Hukum

Harus.

Kelayakan Poligami

Tidak lebih 4 orang isteri.
Boleh berlaku adil terhadap isteri-isterinya dari aspek lahiriah seperti pakaian dan tempat tinggal.
Mampu memberi nafkah zahir dan batin.

Hadhanah

Maksud

Penjagaan kanak-kanak yang masih kecil dan belum berupaya untuk menguruskan dirinya sendiri.

Hukum

Wajib.

Anak Angkat

Maksud

Anak orang lain yang dipelihara seperti anggota keluarga sendiri tetapi tidak mempunyai hak seperti anak kandung yang ditetapkan oleh syara'.

Hukum

Harus.

Anak Angkat Dikecualikan daripada Mendapat Hak

Pewarisan harta pusaka (Faraid).
Wali dalam perkahwinan.
Nasab.

'Iddah

Maksud

Tempoh masa yang perlu dilalui oleh seorang isteri selepas pembubaran perkahwinan atau selepas kematian suami.

Hukum

Wajib.

Larangan Semasa Iddah

Menerima pinang lelaki lain secara pinang atau qias.
Keluar daripada rumah yang disediakan suami kecuali untuk keperluan yang dibenarkan syarak.
Berhias diri kecuali wanita yang dalam 'iddah raj'ie.

Tempoh 'Iddah

Situasi	Bercerai Hidup	Bercerai Mati
Belum putus haid	3 kali suci	4 bulan 10 hari
Telah putus haid	3 bulan hijrah
Belum pernah disetubuhi	Tiada 'iddah
Sedang Hamil	Sehingga melahirkan anak

Ruju'

Maksud

Hak suami untuk menyambung kembali ikatan perkahwinan dengan isteri yang diceraikan dalam tempoh 'iddah.

Hukum

Harus.

Contoh

Suami berkata kepada isterinya : "Aku rujuk engkau untuk kembali ke pangkuanku".

Syarat Rujuk

Dengan kerelaan sendiri.
Bukan perceraian kerana fasakh atau khuluk.
Bukan diceraikan dengan talak tiga.
Isteri yang diceraikan masih dalam tempoh iddah.
Ada lafaz yang menunjukkan rujuk.

Nusyuz

Maksud

Keengganan isteri mentaati perintah atau permintaan suami yang sah.

Hukum

Haram.

Contoh

Isteri enggan mematuhi perintah suaminya supaya menunaikan solat dan berpuasa.

Sebab Nusyuz

Kurang didikan agama.
Sikap mementingkan diri sendiri.
Kurang perhatian dan layanan daripada suami.
Terpengaruh dengan hasutan orang di sekeliling.

Langkah Mendidik Isteri Nusyuz

Memberi nasihat dengan berhikmah dan tegas.
Memisahkan tempat tidur dalam tempoh tertentu.
Memukul isteri dengan tujuan mendidik dan menginsafkan.

Implikasi Perkahwinan yang Tidak Mengikut Syariat dan Undang-undang Islam

Pasangan boleh didenda jika disabitkan dengan kesalahan berkahwin tanpa mengikut saluran yang betul bagi negeri masing-masing.
Pasangan terpaksa dipisahkan jika didapati perkahwinan tidak sah mengikut hukum syara'.
Isteri tidak mempunyai dokumen yang sah untuk membuat sebarang tuntutan seperti hadhanah dan harta pusaka jika berlaku kematian suami.
Kesukaran mendaftarkan kelahiran anak untuk mendapatkan sijil kelahiran.

Cara Membina Keluarga Bahagia

Mendalami ilmu agama dan ilmu menguruskan rumah tangga agar dapat melaksanakan tugas dengan baik.
Merancang ekonomi agar dapat dapat menyediakan keperluan keluarga.
Melatih diri dengan akhlak mulia supaya menjadi contoh teladan kepada pasangan dan anak-anak.

13: Isu-isu Dalam Perkahwinan

13: Isu-isu Dalam Perkahwinan

Chapter : Feqah

Topic : Merumus kefahaman mengenai isu-isu dalam perkahwinan dan menanganinya secara beradab dan istiqamah

Related notes